سئو چیست و چرا باید با سئو سایت آشنا شویم؟ چه اتفاقاتی افتاد که سئو سایتها مطرح شد و صاحبان سایتها به دنبال بهینهسازی سایتشان در نتایج جستجو گوگل افتادند؟ اصول و مقدمات سئو چیست و در این مسیر به چه مسائلی باید توجه کنیم؟ در این مقاله قصد داریم که به تمام این سوالات پاسخ دهیم.
سئو یا به انگلیسی SEO که مخفف شده عبارت Search Engine Optimaztion است به مجموعه کارهایی گفته میشود که هدف آنها، بهبود رتبه سایت در نتایج موتورهای جستجو به خصوص گوگل است. به عبارت خیلی سادهتر یعنی کاری کنیم که آن دسته از مخاطبین ما که بدنبال محصولات یا خدماتمان در گوگل میگردند، در اولین نتیجه گوگل (یا حداقل اولین نتایج گوگل) ما را پیدا کنند.
بهینه سازی برای موتورهای جستجو از کجا و چطور به وجود آمد؟
شاید برایتان جالب باشد که بدانید حدود یک ربع قرن پیش، زمانی که هنوز موتورهای جستجو خیلی کاربردی نبودند، تمام آدمها برای رفع نیازهایشان مستقیما سراغ سایتها میرفتند و در سایت مورد نظرشان دنبال چیزی که میخواستند میگشتند. به عنوان مثال وبسایت آمازون که امروزه بزرگترین فروشگاه اینترنتی دنیاست بخاطر سرچ خیلی عالی که داخل سایتش داشت خیلی زود بین مردم معروف شد. چرا که هرکسی که کتابی لازم داشت فقط کافی بود که توی مرورگر خودش amazon.com را تایپ کند و بعد از بالا آمدن سایت در قسمت جستجو سایت آمازون، کتاب مورد نظر خود را سرچ و پیدا کند. این ویژگی سرچ داخل سایتها به قدری مهم و سرنوشت ساز بود که به تنهایی یکی از عوامل موفقیت آمازون در آن زمان محسوب میشد!
تولد گوگل، یک تهدید جدی برای آمازون بود
اما با ظهور موتورهای جستجو بهتر مثل گوگل، شرایط به کلی تغییر کرد. به طوری که یک وبسایت غریبه مثل گوگل، آمازون را حتی از خودش هم بهتر میشناخت! و نتایج جستجو در گوگل خیلی دلچسبتر و دقیقتر از سرچ داخل سایت آمازون بود و این اتفاق اصلا برای آمازون دلچسب نبود. چرا که مردم حالا به جای تایپ مستقیم amazon.com در مرورگرشان، ابتدا google.com را تایپ میکردند و از طریق سرچ گوگل برای پیدا کردن محصولات مورد نظرشان در آمازون استفاده میکردند… اما چرا این اتفاق به کابوس آمازون تبدیل شد؟
گوگل تبدیل به کابوس آمازون شد
وقتی مردم در وبسایت آمازون به دنبال محصولات مورد نظرشان میگشتند، تمام نتایج جستجو به محصولاتی از داخل خود آمازون ختم میشد. اما جستجو در داخل گوگل اینطور نبود و برعکس نتایج جستجو آمازون، که تماما به آمازون ختم میشدند، نتایج گوگل طیف گستردهای از سایتهای مختلف را شامل میشد و این یک تهدید بالقوه و جدی برای آمازون و درآمد آن بود.
شاید این برهه تاریخی را بتوان اولین نقطه سرآغاز جدی رقابت سایتها برای بدست آوردن رتبه بهتر در نتایج موتورهای جستجو و سئو دانست و آمازون را از اولین سایتهایی دسته بندی کرد که تلاش میکنند با بهینه سازی سایتشان و سئو سایت خود در نتایج موتورهای جستجو علی الخصوص موتور جستجو گوگل رتبه بهتری بدست بیاورند.
دقیقا منظور از سئو سایت چیست؟
اما انجام کارهایی برای بهینه سازی سایت دقیقا یعنی چه؟ مگر نتایج گوگل و سایتها هم غیر بهینه میشوند؟ سایت رو سئو کنیم یعنی چیکار کنیم؟ و خیلی از سوالات دیگری که ممکن است درباره این موضوع، که خب سئو دقیقا چیست و به چه معناست همین الان در ذهن شما نقش بسته باشد.
بزرگترین سرمایه موتورهای جستجو مثل گوگل صفحه نتایج آنهاست. حالتی را تصور کنید که در گوگل سرچ میکنید “خرید شیر پاستوریزه” اما گوگل به شما “خرید شیر باغوحش” را پیشنهاد میکند (البته اگر همچین چیزی وجود داشته باشد!). یکبار، دوبار، سهبار… بار چهارم مطمئنا قید گوگل را خواهید زد و به سراغ یک موتور جستجو بهتر خواهید رفت.
بنابراین گوگل باید تمام تلاش خود را بکند تا بهترین و رضایتبخشترین نتیجه ممکن را به کاربران خود نمایش بدهد. اما گوگل چطور بهترین و رضایت بخشترین سایتها را پیدا میکند؟ آیا میتوان کاری کرد که سایت ما از نظر گوگل سایت مناسب و ارجحتری به نظر برسد؟ این دو سوال در حقیقت چارچوب سئو را برایمان مشخص میکند و جواب این دو سوال میشود مجموعه اقداماتی که ما باید برای سئو سایت انجام دهیم.
به طور خیلی خلاصه سئو یعنی کاری کنیم که سایت ما از نظر گوگل یک سایت مناسب، برتر، مرجع و به طور کلی همه چی تموم به نظر برسد تا گوگل هم ما را در مهمترین دارایی خود که همان صفحات جستجو آن است راه دهد.
گوگل چطور بهترین سایتها را پیدا میکند؟
برای پاسخ به این سوال لازم است تا کمی درباره نحوه کار موتورهای جستجو یاد بگیریم. اما اجازه بدید با یک مثال از دنیای واقعی این توضیحات را شروع کنیم. برای مثال بد نیست که فرآیند شناخت قبل از ازدواج را در ذهنتان مجسم کنید، دختر و پسری که قصد ازدواج با همدیگر را دارند تا حد ممکن سعی میکنند با صحبت بیشتر و برگزاری جلسات آشنایی مختلف از یکدیگر شناخت پیدا کنند. اما کار همینجا ختم نمیشود و تحقیقات میدانی و پرس و جو از دوست و آشنا و همسایه فرد مورد نظر هم در فرآیند شناخت تاثیر گذار هستند. بنابراین اگر بخوایم شناخت قبل از ازدواج را دسته بندی کنیم به دو دسته کلی میرسیم: شناخت درونی که با صحبت و مشاهده رفتار و اخلاق خود فرد بدست میآید و شناخت بیرونی که با تحقیقات از بقیه افراد در مورد فرد مورد نظر بدست میآید.
درمورد سئو و شناخت گوگل در مورد سایتها هم عینا همین اتفاق میافتد. در دنیای اینترنت هم بعضی از سایتها خودشان سایتهای خوبی هستند اما توسط بقیه پیشنهاد نشدهاند. بعضی سایتها، سایتهای خوبی نیستند اما توسط بقیه سایتها از آنها تعریف شده است. اما بهترین وبسایتها، وبسایتهایی هستند که هم خودشان خوبند و هم توسط بقیه پیشنهاد شدهاند.
به همین ترتیب بهینه سازی وبسایت برای موتورهای جستجو را هم میتوان به دو دسته درونی یا داخلی و بیرونی یا خارجی تقسیم کرد.
سئو داخلی سایت (On Page SEO) چیست؟
سئو داخلی یعنی تمام ویژگیهایی که مربوط به داخل یک وبسایت است. ساختار سایت، محتواهای داخل سایت، قدمت سایت، راحتی کاربران داخل سایت (UX)، طراحی زیبا و چشم نواز سایت (UI)، سرعت سایت و … از جمله عواملی هستند که باعث میشود وقتی گوگل در حال بررسی یک سایت است به آن امتیاز مثبت یا منفی بدهد. به طور خلاصه سئو داخلی سایت یعنی کاری کنیم که کاربران وقتی داخل سایت ما هستند احساس بهتر، اطلاعات بیشتر، راحتی دلچسبتر و خلاصه یک تجربه عالی کسب کنند.
سئو خارجی سایت (Off Page SEO) چیست؟
همانطور که فهمیدیم همانند روابط بین انسانها، برخی از سایتها هم پیشنهاد شده هستند. پیشنهاد در اینترنت توسط لینکها اتفاق میافتد. یعنی وقتی یک سایت به یک وبسایت دیگر لینک میدهد در حقیقت دارد به موتورهای جستجو میگوید که این سایت از نظر من مورد تایید است و من اعتبار آن را تایید میکنم. به این ترتیب گوگل هم متوجه میشود که چه سایتهایی در اینترنت برتر هستند و بقیه وبسایتها آنها را قبول دارند. هرچقدر یک سایت اعتبار و اعتماد بیشتری از طریق لینکهای معتبر و با کیفیت کسب کند، رتبه بهتری را هم در نتایج موتورهای جستجو کسب خواهد کرد.
سئو تکنیکال سایت (Technical SEO) چیست؟
شاید اسم بهینه سازی تکنیکال سایت هم به گوشتان خورده باشد، تکنیکال سئو (Technical SEO) در حقیقت زیر مجموعهای از سئو داخلی وبسایت است چرا که مربوط به داخل سایت میشود. اما خب به خاطر گستردگی مطالب و کارهایی که برای بهبود سئو تکنیکال سایت باید انجام شود میتوان آن را هم یک دسته مجزا در نظر گرفت.
سئو تکنیکال نسبت به سئو داخلی یکم خشکتر و بیروحتر است چرا که مربوط به بهبود وضعیت داخلی سایت از نظر کدنویسیهای انجام شده در سایت است. بهبود سرعت لود سایت، ساخت و تنظیم سایت مپ (پیشنهاد میکنیم حتما مقاله “سایت مپ چیست” را مطالعه کنید)، رعایت مسائل امنیتی در سایت، اضافه کردن اسکیما و … را هم میتوان از جمله اقداماتی دانست که در بخش سئو تکنیکال سایت میتوان انجام داد.
چرا سئو مهم است و بدون سئو چه اتفاقی برای سایت میافتد؟
طبق آخرین آمار، روزانه بیش از 5 میلیارد جستجو در گوگل اتفاق میافتد (آمار زنده تعداد جستجوهای انجام شده در امروز را میتوانید از وبسایت internetlivestats.com ببینید) و این یعنی بزرگترین ویترین دنیا گوگل است که روزانه مردم از تمام نقاط دنیا به آن سر میزنند و نیازهایشان را برطرف میکنند. مهمترین نکته سئو رایگان بودن ترافیک دریافتی از آن است (مطمئنا سئو سایت مستلزم صرف زمان، انرژی و گاها هزینهبر خواهد بود اما ترافیکی که از طریق سئو و نتایج موتورهای جستجو به سایت شما میآید کاملا رایگان است). انتخاب با شماست که از این فرصت استفاده کنید و هروز افراد جدیدی با سایت و کسب و کار شما آشنا شوند و مخاطبانتان راحتتر شما را پیدا کنند یا اینکه بیخیال این فرصت شوید.
اما این آمار فوقالعاده و تمام اتفاقات خوب برای سایتهایی میافتد که در صفحه اول و مخصوصا نتایج اول گوگل حضور دارند.
بهترین مکان برای پنهان کردن یک جسد صفحه دوم گوگله
یک جمله معروف است که میگه: “The Best Place to Hide a Dead Body is Page Two of Google” یعنی “بهترین جا برای پنهان کردن یک جسد صفحه دوم گوگله”. همانطور که فهمیدید، بهینه سازی سایت یعنی بودن در صفحه اول گوگل و ترافیک و بازدید عالی نسیب سایتهایی میشود که در صفحه اول نتایج گوگل حضور دارند.
در یک بررسی انجام شده بر روی بیش از 5 میلیون جستجو مختلف در گوگل، تنها کمتر از یک درصد از افراد بر روی نتایج صفحه دوم به بعد گوگل کلیک میکنند! و از بین 99 درصد باقی مانده در صفحه اول، حدود 30 درصد روی لینک اول کلیک میکنند و وارد نتیجه نخست گوگل میشوند.
حالا میتوانید درک کنید که سئو داریم تا سئو!
چطور بدون سئو در صفحه اول گوگل باشیم؟
آیا تنها راه رسیدن به صفحه اول گوگل، بهینه سازی و سئو سایته؟ خیر! به جز سئو کردن وبسایت، به کمک سرویس تبلیغات گوگل یا Google Adwords هم میتوانید در صفحه اول گوگل نمایش داده شوید اما این نمایش رایگان نیست و به ازای هر کلیکی که کاربران بر روی نتیجه مربوط به تبلیغات شما میکنند باید هزینهای را به گوگل پرداخت کنید. اصطلاحا به نتایج عادی گوگل، نتایج اورگانیک (organic) و به نتایجی که به واسطه پرداخت پول در صفحه نتایج جستجو نمایش داده میشوند نتایج پولی (Paid) گفته میشود.
حتما دیدهاید که در بعضی از جستجوها کنار برخی از نتایج دو حرف کوچک Ad نوشته شده که نشان دهنده پولی بودن این نتیجه است و اگر شما بر روی آن کلیک کنید، مبلغی از حساب تبلیغ کننده کم خواهد شد.
در حقیقت تبلیغات پولی گوگل یک راه حل فوری و آسان اما پر هزینه برای افرادی هست که میخواهند همین الان به نتایج اول گوگل برسند.
سئو فقط به موتور جستجو گوگل ختم میشود
بد نیست که بدانید موتور جستجو گوگل بیش از دو دهه است که بالای 90 درصد از حجم تمام جستجو کاربران در اینترنت را پاسخ میدهد و هم اکنون بیش از 92 درصد از جستجو کاربران در جهان و بیش از 99 درصد جستجو کاربران در ایران در گوگل اتفاق میافتد! (آمار زنده سهم گوگل از میزان جستجوهای کاربران را میتوانید در سایت gs.statcounter.com ببینید).
بنابراین میتوان گفت که سئو و بهینه سازی سایت تنها یک هدف بیشتر ندارد و آن هم کسب رتبه بهتر در موتور جستجو گوگل است.