همانطوری که برای پیدا کردن آدرسهای مختلف در سطح شهر نیاز به یک نقشه داریم، در داخل اینترنت هم خزندههای موتورهای جستجو که وظیفه پیدا کردن صفحات اینترنتی جدید و یا اطلاع از تغییراتی که در صفحات قدیمی به وجود آمده را دارند، از یک فایل به نام سایت مپ یا نقشه سایت کمک میگیرند.
سایت مپ چیست؟
نقشه سایت یا سایت مپ(sitemap) چیزی نیست به جز یک فایل متنی پر از لینک با فرمت XML (یا eXtensible Markup Language) که حاوی تمام آدرسهای سایت شماست، همچنین به کمک نقشه سایت شما میتوانید به گوگل بفهمانید که کدامیک از صفحات سایت شما بیشترین اهمیت را دارند و باید به آنها توجه ویژهای کند و به این ترتیب، گوگل راحتتر میتواند ساختار داخلی سایت شما را درک کند.
آیا تمام سایتها به سایت مپ نیاز دارند؟
همانطور که میدانید از طریق لینکها میتوان بین صفحات مختلف در اینترنت جابهجا شد، طبق گفته گوگل اگر صفحات سایت شما به خوبی در داخل اینترنت لینک شده باشند، به کمک لینک بین صفحات، خزندههای گوگل هم به راحتی میتوانند تمام صفحات سایت شما را بررسی کنند.
البته ناگفته نماند که لینک بین صفحات موجود در اینترنت یا لینکهای خارجی هستند که از یک صفحه یک سایت به صفحه یک سایت دیگر اشاره میکنند یا یک لینک داخلی، که از داخل صفحات یک سایت به صفحات دیگر همان سایت اشاره میکنند، اگر علاقه دارید که اطلاعات دقیق و کاملی راجع به انواع لینکها و تفاوت لینکهای داخلی و خارجی بدست بیارید، حتما بهتون توصیه میکنیم که مقاله لینکهای داخلی و خارجی را با دقت مطالعه کنید.
چه سایتهایی به نقشه سایت نیاز ندارند؟
با این توضیحاتی که گفته شد، بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در سایتهای کوچک (به عنوان مثال سایتهای شخصی و تک صفحهای) نیازی به وجود نقشه سایت نیست، و گوگل هم به راحتی و بدون دردسر میتواند تمام صفحات سایت شما را بررسی و ایندکس کند، اما با این وجود حتی در سایتهای کوچک هم میتوان از سایت مپ استفاده کرد.
وجود نقشه سایت برای چه سایتهایی ضروری است؟
همانطور که فهمیدیم وجود نقشه سایت، کمک زیادی به سایتهای کوچک نمیکند، اما خزندههای گوگل، یک سایت بزرگ با بیش از یک میلیون صفحه را هم از طریق لینک بین صفحات میتوانند به راحتی و سرعت زیاد پیمایش و ایندکس کنند؟ در مورد یک سایت تازه تاسیس که هنوز لینکی بین صفحات آن ساخته نشده و خیلی از صفحات آن هنوز از چشم گوگل مخفی هستند چطور؟
با این تفاسیر، وجود سایت مپ یا همان نقشه سایت برای این دو دسته از سایتها از هر نوع سایت دیگری مهمتر و ضروریتر است:
- سایتهای با تعداد صفحات زیاد
- سایتهای تازه تاسیس
در واقع در این دو حالت، سایت مپ مثل یک نقشه راهنما به کمک خزندههای گوگل میآید تا هرچه راحتتر و سریعتر تمام صفحات سایت را بررسی کنند و هیچ صفحهای از قلم نیفتد، حتی صفحاتی که هنوز لینکی به آنها ساخته نشده و حتی شاید تنها رها شده باشند.
نکات مهم درباره محدودیتهای نقشه سایت
سایت مپ یک پروتکل بین المللی است که توسط موتورهای جستجو و وبمستران پذیرفته شده و مورد استفاده است. اما این پروتکل نیز همانند سایر پروتکلها دارای محدودیتها و قوانین خاص خود است:
- محدودیت در اندازه
هر نقشه سایت حداکثر 50000 آدرس صفحه مختلف را میتواند در خود جای دهد. همچنین حجم هر نقشه سایت باید 50 مگابایت و یا کمتر باشد.
- محدودیت در موقعیت صفحات
در نقشه سایت تنها به صفحاتی از سایت میتوان اشاره کرد که زیر مجموعه دایرکتوری اصلی سایت هستند. به همین خاطر توصیه میشود که نقشه سایت خود را در مسیر روت سایت خود قرار دهید تا این فایل به تمام دایرکتوریهای سایت شما دسترسی داشته باشد.
- محدودیت در تنوع آدرسها
همه آدرسهایی که در نقشه سایت نوشته میشوند باید از قواعد یکسانی پیروی کنند. به این معنی که یا باید تصمیم بگیرید تمام آدرسهای موجود در سایت مپ را با www وارد کنید و یا بدون آن و استفاده از ترکیبی از حالتهای مختلف آدرس دهی مناسب نیست.
چگونه نقشه سایت بسازیم؟
بسته به اینکه از چه نوع سیستم مدیریت محتوای(CMS) در سایت خود استفاده میکنید، افزونهها و پلاگینهای مختلفی برای ساخت سایت مپ به صورت خودکار و بدون کدنویسی دراختیار شما قرار دارد، به عنوان مثال در سایتهای وردپرسی پلاگینهای مختلفی برای اینکار وجود دارد که در ادامه به صورت کامل به آن خواهیم پرداخت.
اما اگر سایت شما به صورت اختصاصی کد نویسی شده است، شما دو گزینه استفاده از ابزارهای ساخت نقشه سایت و ساخت سایت مپ به کمک کدنویسی را برای انتخاب در اختیار دارید، در ادامه به هر سه روش ساخت نقشه سایت یا سایت مپ اشاره شده است.
راه اندازی نقشه سایت(XML Sitemap) برای سایتهای وردپرسی
خبر خوب برای سایتهای وردپرسی اینکه از وردپرس نسخه 5.5 به بعد XML Sitemap به صورت یک قابلیت درونی به سایتهای وردپرسی اضافه شد، اما با بررسی که ما انجام دادیم این سایت مپ هنوز در مقایسه با سایت مپهایی که پلاگینهای سئو یا پلاگینهای تخصصی سایت مپ به سایت وردپرسی شما اضافه میکنند حرفی برای گفتن ندارد، بنابراین توصیه میکنیم که برای اضافه کردن نقشه سایت به سایت خود، از پلاگینهایی که مخصوص اینکار طراحی و ساخته شدهاند استفاده کنید.
اگر در سایت وردپرسی خود از پلاگینهای سئو یواست و رنک مت استفاده میکنید، در داخل این دو پلاگین معروف نیز بخشی برای اضافه کردن سایت مپ به سایت شما در نظر گرفته شده است.
آموزش افزودن نقشه سایت به سایتهای وردپرسی به کمک پلاگین یواست(Yoast SEO)
پلاگین یواست سئو را میتوان جزو بهترین و قدیمیترین پلاگینهای سئو برای وردپرس دانست که یک نقشه سایت کاملا داینامیک و خودکار را در هر دونسخه رایگان و پولی خود، به سایت شما اضافه میکند. برای استفاده از سایت مپ یواست شما نیاز به هیچ کار اضافهای ندارید و تنها باید از طریق گزینههای این پلاگین آن را فعال کنید، برای اینکار از قسمت تنظیمات پلاگین یواست بر روی گزینه “عمومی” کلیک کنید، سپس در پنجره باز شده تب “قابلیتها” را انتخاب کنید، در این قسمت میتوانید نقشه XML سایت خود را فعال یا غیر فعال کنید، با فعال سازی این گزینه، نقشه سایتی که به صورت اتوماتیک توسط وردپرس ایجاد شده است نیز از کار خواهد افتاد.
برای مشاهده نقشه سایت ایجاد شده توسط Yoast و همینطور اطمینان از صحت و سلامت آن، کافیه بر روی علامت سوال کنار عنوان کلیک کنید و از قسمت باز شده، بر روی لینک “مشاهده نقشههای سایت XML” کلیک کنید.
همچنین به صورت صورت دستی نیز میتوانید نقشه سایت ایجاد شده توسط این پلاگین را پیدا کنید و ببینید. برای اینکار تنها کافیه به آخر آدرس سایتتان sitemap_index.xml را اضافه کنید، چرا که سایت مپ ایجاد شده توسط یواست به صورت پیشفرض در این آدرس قرار دارد.
آدرس پیشفرض سایت مپ ایجاد شده توسط یواست سئو : siteman.com/sitemap_index.xml
نمونه نقشه سایت ایجاد شده توسط پلاگین یواست سئو(Yoast SEO)
با کلیک بر روی گزینه “مشاهده نقشههای سایت XML” نقشه سایت ایجاد شده توسط پلاگین یواست سئو را مشاهده خواهید کرد که احتمالا چیزی شبیه به تصویر زیر خواهد بود.
آموزش افزودن نقشه سایت به سایتهای وردپرسی به کمک پلاگین رنک مت(Rank math)
پلاگین رنک مث هم که طی سالهای اخیر به یکی از اصلیترین رقبای یواست سئو تبدیل شده، در هر دو نسخه رایگان و پولی، مشابه رقیب خود، یک سایت مپ جامع و کامل به صورت خودکار و دینامیک برای سایت شما ایجاد میکند. مشابه یواست سئو، در این پلاگین نیز تنها کاری که شما باید برای استفاده از این پلاگین انجام دهید فعالسازی آن است. برای اینکار تنها کافیه از بخش “پیشخوان”، تب “ماژولها” گزینه “Sitemap” را انتخاب و آن را فعال کنید.
برای مشاهده sitemap ایجاد شده توسط پلاگین رنک مث نیز تنها کافیه از گزینه “تنظیمات نقشه سایت” بخش “عمومی” بر روی لینک آبی که به صورت خودکار توسط رنک مت ایجاد شده کلیک کنید.
مشابه یواست سئو به صورت صورت دستی نیز میتوانید نقشه سایت ایجاد شده توسط این پلاگین را پیدا کنید و ببینید. برای اینکار تنها کافیه به آخر آدرس سایتتان sitemap_index.xml را اضافه کنید، چرا که سایت مپ ایجاد شده توسط رنک مث نیز به صورت پیشفرض در این آدرس قرار دارد.
آدرس پیشفرض سایت مپ ایجاد شده توسط رنک مت : siteman.com/sitemap_index.xml
نمونه نقشه سایت ایجاد شده توسط افزونه رنک مث(Rankmath)
رنک مث نیز مشابه با یواست یک سایت مپ کاملا خودکار و دینامیک برای سایت شما ایجاد خواهد کرد که نمونه آن را در تصویر زیر مشاهده میکنید.
ساخت سایت مپ به کمک ابزارهای آنلاین
اگر از CMSهای آماده و معروف مانند وردپرس استفاده نمیکنید نگران نباشید، یکی دیگر از روشهای آسان ساخت نقشه سایت، استفاده از ابزارهای آنلاین برای انجام این کار است. هرچند این ابزارها مانند پلاگینهای وردپرسی خودکار و دینامیک نیستند، اما میتوانند به شما در ساخت سایت مپ بدون کد نویسی کمک زیادی کنند.
مزیت این ابزارها، استفاده آسان و بدون کدنویسی آنهاست. اما عیب آنها، استاتیک بودن آنهاست. یعنی درصورت ایجاد تغییرات در سایتتان این نقشههای سایت به صورت خودکار آپدیت و بروزرسانی نمیشوند و شما مجبورید بعد از هر تغییرات در صفحات سایتتان، مجددا به کمک این ابزارها یک نقشه سایت جدید تولید کنید.
برای اینکار سایتهای مختلفی مانند XML-sitemaps وجود دارند که میتوانید از آنها کمک بگیرید.
برای ساخت سایت مپ به کمک این سایت تنها کافیه آدرس سایت خودتان را وارد کنید و بعد از مدتی انتظار سایت مپ تولید شده توسط این ابزار را تحویل بگیرید و دانلود کنید و سپس فایل XML دانلود شده را در پوشه روت سایت خود قرار دهید.
ساخت نقشه سایت به کمک کدنویسی
یکی دیگر از روشهای ساخت سایت مپ ایجاد آن به کمک دستورات برنامه نویسی است که برای اینکار لازم است مقداری با برنامه نویسی و ایجاد صفحات داینامیک توسط کدنویسی آشنا باشید. اما قبل از شروع ابتدا لازم است که با ساختار نقشه سایت و تگهایی که لازم است از آنها برای ایجاد سایت مپ سایت استفاده کنید آشنا شوید.
ساختار نقشه سایت چگونه است؟
همانطور که گفتیم سایت مپ یا نقشه سایت یک پروتکل بین المللی است که توسط موتورهای جستجو پذیرفته شده و در حال استفاده است. برای کدنویسی سایت مپ لازم است که با ساختار سایت مپ و این پروتکل بیشتر آشنا شویم (برای اطلاعات بیشتر راجع به این پروتکل و ساختار سایت مپ میتوانید به سایت Sitemap.org مراجعه کنید).
در این پروتکل، تگهای مختلفی تعریف شدهاند که هرکدام معنی و مفهوم خاص خودشان را دارند، در ادامه تمامی این تگها و الزامی بودن یا نبودن آنها را برایتان جمع آوری کردهایم.
| تگها | الزامی | توضیحات |
|---|---|---|
| <?xml> | بله | تگ ابتدایی فایل XML sitemap که باید شامل موارد زیر باشد:
|
| <urlset> | بله | این تگ تنها یکبار مورد استفاده قرار میگیرد، نقشه سایت با این برچسب شروع میشود و در انتهای سایت مپ بسته میشود. بسته به اینکه شما برای صفحات، تصاویر، ویدیو و … در حال ساخت سایت مپ هستید، تگ مورد استفاده نیز متفاوت خواهد بود.
|
| <url> | بله | تگ والِد برای هر کدام از آدرسها استفاده میشود. بقیه تگها در داخل این تگ قرار میگیرد. |
| <loc> | بله | در این تگ آدرس دقیق صفحات سایت قرار میگیرد (همراه با پروتکلهای https یا http). این آدرس نباید از 2048 کاراکتر بیشتر باشد. |
| <lastmod> | خیر | تاریخ آخرین به روزرسانی صفحه مورد نظر است که به شکل YYYY-MM-DD نوشته میشود. |
| <changefreq> | خیر | این تگ مشخص میکند که هر چند وقت یکبار این صفحه تغییر میکند، هرچند که ممکن است موتورهای جستجو به گفتههای ما احترام نگذارند!
مقادیر معتبر شامل موارد زیر است:
|
| <priority> | خیر | میزان اولویت و اهمیت یک صفحه، نسبت به سایر صفحات سایت است. مقادیر معتبر محدوده 0 تا 1 را شامل میشود که مقدار پیش فرض 0.5 است. در حقیقت به کمک این تگ میتوانیم به موتورهای جستجو نشان دهیم که چه صفحاتی از سایتمان برایمان اهمیت بیشتری دارند، هرچند که در این مورد نیز ممکن است موتورهای جستجو به گفتههای ما توجه زیادی نشان ندهند! |
بعد از آشنایی با تگهای مورد استفاده در نقشه سایت بد نیست که نگاهی به یک نقشه سایت کدنویسی شده همراه با این تگها بیندازیم.
نمونه نقشه سایت ایجاد شده با کدنویسی
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<urlset xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
<url>
<loc>http://www.example.com/</loc>
<lastmod>2020-04-30</lastmod>
<changefreq>monthly</changefreq>
<priority>1.0</priority>
</url>
<url>
<loc>http://www.example.com/about-us.html</loc>
<changefreq>yearly</changefreq>
<priority>0.4</priority>
</url>
</urlset>
ساخت سایت مپ برای سایتهای بزرگ
همانطور که در قسمت محدودیتها و نکات سایت مپ متوجه شدید، هر سایت مپ نمیتواند بیش از 50000 آدرس را در خود جای دهد و محدودیت حداکثر 50 مگابایتی دارد، در این صورت اگر یک سایت بزرگ داشته باشیم که بیش از 50000 صفحه مختلف را در خود جای میدهد، مجبور به استفاده از ایندکس سایت مپ یا index sitemap خواهیم بود.
ایندکس سایت مپ(Index Sitemap) چیست و چه تفاوتی با سایت مپ عادی دارد؟
نقشه سایت اصلی یا index sitemap درحقیقت یک نقشه سایت از سایت مپهای کوچکتر است. یعنی یک سایت مپ اصلی که به سایت مپهای کوچکتر سایت ما اشاره میکند. پلاگینهای یواست سئو و رنک مث که در سایتهای وردپرسی مورد استفاده قرار میگیرند نیز در حقیقت یک ایندکس سایت مپ برای سایت شما ایجاد میکنند و مدیریت سایت مپهای کوچکتر را هم خودشان انجام میدهند و شما نیاز به انجام کاری ندارید، اما اگر مجبور به کدنویسی سایت مپ یک سایت خیلی بزرگ باشیم مجبوریم که خودمان یک ایندکس سایت مپ ایجاد کنیم، به همین منظور همانند نقشه سایت، تگهای مهم مورد استفاده در ایندکس سایت مپ را هم برایتان جمع آوری کردهایم.
| تگ ها | الزامی | توضیحات |
|---|---|---|
| <?xml> | بله | تگ ابتدایی فایل index sitemap که باید شامل موارد زیر باشد:
|
| <sitemapindex> | بله | این تگ تنها یکبار مورد استفاده قرار میگیرد
xmlns=” http://www.sitemaps.org/ schemas/ sitemap/ 0.9″. |
| <sitemap> | بله | تگ مشخص کننده شروع یک سایت مپ جدید. بقیه تگها داخل این تگ قرار میگیرند |
| <loc> | بله | آدرس نقشه سایت است که باید همراه با پروتکلها (https یا http) نوشته شود |
| <lastmod> | خیر | تاریخ آخرین به روزرسانی صفحه مورد نظر است که به شکل YYYY-MM-DD نوشته می شود. |
و حالا که با تگهای ایندکس سایت مپ نیز آشنا شدید بهتر میتوانید یک نمونه ایندکس سایت مپ را بررسی کنید.
نمونه ایندکس سایت مپ(index sitemap) ایجاد شده با کدنویسی برای سایتهای بزرگ
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<sitemapindex xmlns="http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9">
<sitemap>
<loc>http://www.example.com/sitemap01.xml</loc>
<lastmod>2012-04-30</lastmod>
</sitemap>
<sitemap>
<loc>http://www.example.com/sitemap02.xml</loc>
<lastmod>2012-04-30</lastmod>
</sitemap>
</sitemapindex>
نمونه ایندکس سایت مپ(index sitemap) دیجی کالا
حالا که با ایندکس سایت مپ هم آشنا شدید بد نیست بدانید که وبسایتهای بزرگ مانند دیجی کالا نیز از ایندکس سایت مپ استفاده میکنند و خود این ایندکس سایت مپ، شامل بیش از 200 سایت مپ فرعی است که در ایندکس سایت مپ به آنها اشاره شده است. در تصویر پایین بخشی از آن را مشاهده میکنید.
مواظب هماهنگی فایل Robots.txt و نقشه سایت خود باشید!
یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه کنید، هماهنگی بین فایل robots.txt سایت شما و نقشه سایت شماست، در صورتی که درباره فایل Robots.txt اطلاعاتی ندارید، پیشنهاد میکنیم قبل از ادامه، مقاله “همه چیز درباره فایل robots.txt” را مطالعه کنید.
همانطور که میدانید موتورهای جستجو طبق قوانینی که شما در فایل robots.txt خود ایجاد کردهاید، صفحات مختلف سایت شما را ایندکس و بررسی میکنند. بنابراین باید یک هماهنگی مناسب بین صفحاتی که شما در فایل robots.txt سایت خود، موتورهای جستجو را از ایندکس آنها منع کردید و صفحاتی که در سایت مپ شما حضور دارند، وجود داشته باشد.
به عنوان مثال ممکن است شما، رباتها را از ایندکس صفحه A از سایت خود منع کرده باشید و همینطور در سایت مپ خود از موتورهای جستجو بخواهید که صفحه A در سایت شما را ایندکس کنند! مطمئنا خزندههای گوگل ابتدا به محدودیتهای تعریف شده در فایل robots.txt سایت شما توجه میکنند و بعد به سراغ صفحات سایت شما و نقشه سایت شما خواهند آمد.
بنابراین حتما اطمینان حاصل کنید که در فایل robots.txt سایتتان خزندههای موتور جستجو از ایندکس صفحات تعریف شده در نقشه سایتتان منع نشده باشند.
آیا معرفی نقشه سایت به گوگل ضروری است؟
اگر مقاله فایل ربات سایت را خوانده باشید، در آنجا گفتیم که این فایل در تمام سایتها در یک آدرس مشخص و از پیش تعریف شده قرار دارد و موتورهای جستجو هم خیلی راحت به این آدرس مراجعه میکنند و فایل ربات سایت شما را پیدا و بررسی میکنند. اما این قضیه درباره فایل سایت مپ صادق نیست و هر وبسایتی مجاز است نقشه سایت خود را در هر آدرسی که دوست دارد قرار دهد و به همین خاطر چنانچه شما آدرسی که فایل نقشه سایتتان در آن قرار دارد را به موتورهای جستجو معرفی نکنید ممکن است موتورهای جستجو هیچگاه نقشه سایت شما را پیدا نکنند!
بنابراین بعد از ایجاد نقشه سایت، مهمترین کاری که باید انجام دهید معرفی نقشه سایت به موتورهای جستجو و به خصوص گوگل است.
ثبت نقشه سایت در گوگل سرچ کنسول
حالا که با ساخت نقشه سایت برای سایتهای بزرگ و کوچک آشنا شدید، باید سایت مپ ساخته شده خودتان را به موتور جستجو گوگل معرفی کنید. اینکار باعث میشود تا خزندههای گوگل با سرعت و دقت خیلی بیشتری وبسایت شما را بررسی کنند و همین موضوع تاثیر مثبت و خوبی بر روی سئو سایت شما نیز خواهد گذاشت.
برای ثبت سایت مپ خود در گوگل سرچ کنسول (در گذشته به گوگل سرچ کنسول گوگل وبمستر نیز گفته میشد) میتوانید از آموزش کامل زیر استفاده کنید.
راهنمای کامل ثبت نقشه سایت در گوگل سرچ کنسول
سخن پایانی
در این پست درباره نقشه سایت نکات مختلفی بررسی شد و یاد گرفتیم که به روشهای مختلف برای سایت خودمان سایت مپ ایجاد کنیم و سپس این نقشه سایت ایجاد شده را با موفقیت در گوگل سرچ کنسول خود ثبت کردیم. سعی ما بر این است که این مقاله کاملترین و سادهترین مقاله وب فارسی درباره سایت مپ و اهمیت آن باشد، بنابراین از سوالاتی که برای شما پیشآمده و به کاملتر شدن این مقاله کمک میکنند نهایت استفبال را خواهیم کرد، سوالات شما تا حداکثر 24 ساعت توسط کارشناسان دگردیسی پاسخ داده خواهند شد.
2 پاسخ
سلام، ببخشید ی سوال داشتم، توی سایت مپ باید tag ها دیده بشن یا ن سایت های بزرگی مثل اپارت توی سایت مپش تگ هاش نیست
سلام،
ایندکس کردن یا نکردن تگ ها بستگی به سیاست های سایت شما داره و اینجوری نیست که بگید چون آپارات تگ ها تو سایت مپش نیست پس منم برم تگ هامو از سایت مپ بردارم،
اگر برنامه خاصی واسه تگ هاتون دارید تگ ها اتفاقا میتونن توی افزایش ورودی سایتتون خیلی موثر باشن اما اگه نمیدونید برنامتون واسه تگ ها چیه و فعلا برنامه ای براشون ندارید تو بیشتر مواقع بهتره که از سایت مپ برشون دارید که باعث تولید محتوای تکراری توی سایتتون نشن.