پلاگین (افزونه) چیست و چگونه زندگی ما را تغییر داده است؟

احتمالا شما هم زمانی را صرف ساختن اشکالی جذاب با قطعاتی به نام لگو شده باشید، قطعاتی که به یکدیگر متصل می‌شوند و هر زمان هم که بخواهیم می‌توانیم آن‌ها را از همدیگر جدا کنیم. حالا فرض کنید به کمک این قطعات یک آدمک ساخته‌اید که دستانش خالی است، با اتصال یک قطعه تفنگ و نشان پلیس به این آدمک، به راحتی این آدمک به یک آدمک پلیس تبدیل می‌شود.

به این قطعات اضافی که با متصل شدن به بدنه اصلی سازه‌مان ویژگی‌های جدیدی به آن اضافه می‌کنند، پلاگین یا به فارسی افزونه می‌گویند.

در حقیقت هر چقدر هم که یک مرورگر وب یا برنامه کاربردی در ابتدا به خوبی طراحی و توسعه داده شود، باز هم طراحان نرم‌افزار نمی‌توانند تمامی توابع احتمالی که در آینده مورد نیاز کاربران است را پیش‌بینی کنند.

گاهی نیازهایی پیش خواهد آمد که کاربر را دچار زحمت می‌کند و مجبور است برای رفع نیاز خود بین برنامه‌های مختلف سوئيچ کند و یا امیدوار باشد که در بروزرسانی‌های بعدی قابلیت مدنظرش در برنامه گنجانده شود، اما اگر برنامه ها از معماری پلاگین مبنا پشتیبانی کنند هیچ یک از این مسائل پیش نخواهد آمد.

بسیاری از ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که امروزه بدون کوچکترین فکر و دغدغه‌ای در اینترنت استفاده می‌کنیم همگی به دلیل وجود افزونه‌ها و یا به عبارت عامیانه‌تر پلاگین‌هاست.

زمانی که یک فایل pdf را از طریق مرورگر خود باز می‌کنید در واقع شما بدون آن که بدانید یا لحظه ای به آن فکر کنید از پلاگین‌ها استفاده کرده‌اید.

افزونه‌ها امکانات و توانمندی‌های بسیاری را به برنامه‌های کاربردی و دنیای اینترنت امروزی بخشیده‌اند و اگر این پلاگین‌ها وجود نداشتند قطعا فضای اینترنت شکل متفاوتی از آن چیزی که امروزه می‌شناسیم داشت اما سوال مهم این است که پلاگین چیست و چرا به آن نیاز داریم؟

پلاگین چیست؟

پلاگین یک قطعه کد نرم‌افزاری (گاهی اوقات ضروری) است که به یک برنامه یا اپلیکیشن امکان انجام کاری را می‌دهد که به تنهایی قادر به انجام آن نیست. در واقع پلاگین یک عضو خارجی از یک برنامه است که برای پشتیبانی برنامه از ویژگی‌‌ها و قابلیت‌های مختلف بایستی اضافه شود.

افزونه‌ها برنامه‌های الحاقی کوچکی هستند که عملکرد برنامه‌های وب و برنامه‌های دسکتاپ را گسترش می‌دهند و به تنهایی و بدون وجود برنامه میزبان یا برنامه مادر قابل اجرا نیستند. در صورتی که برنامه اصلی بدون وجود پلاگین نیز بدون هیچ گونه مشکلی به کار خود ادامه خواهد داد.

به عنوان مثال اگر بخواهید یک ویدیو را در یک وبسایت تماشا کنید و پلاگین لازم برای این کار بر روی مرورگر شما نصب نشده باشد، مرورگر نحوه پخش فیلم را نخواهد فهمید و نمایش ویدیو تا زمان نصب پلاگین مورد‌نیاز امکان‌پذیر نخواهد بود.

و یا اگر یک شرکت بخواهد بر روی ایمیل های داخلی خود رمز بگذارد تنها در صورتی می‌تواند این کار را انجام دهد که سرویس گیرنده ایمیل به طور پیش فرض از این ویژگی پشتیبانی کند و یا با استفاده از اکستنشن‌های موجود این قابلیت به سرویس موردنظر افزوده شود.

پلاگین‌ها نه تنها در مرورگرهای وب (که معمولا با نام اکستنشن شناخته می‌شوند) استفاده می‌شوند بلکه معمولا در انواع برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

البته این که در چه جایی استفاده می‌شوند تفاوت آنچنانی ندارد چرا که اصل در مفهوم پلاگین و یا افزونه همیشه یکسان است؛ با نصب یک پلاگین، بدون نیاز به بازنویسی کلی برنامه، ویژگی ها و قابلیت های جدید به برنامه اضافه می‌شود که منجر به بهبود و توسعه برنامه مذکور خواهد شد.

از جمله فواید استفاده از پلاگین‌ها می‌توان به کاهش حجم و امکان توسعه برنامه اصلی یا میزبان اشاره داشت و همچنین زمانی که امکان استفاده از پلاگین ها در برنامه‌های کاربردی فراهم باشد امکان سازگاری با تغییراتی که در آینده ممکن است پیش بیاید بسیار بیشتر می‌شود.

افزونه‌ها چگونه کار می‌کنند؟

هدف از ساخت یک افزونه یا پلاگین افزودن ویژگی هایی به برنامه اصلی است که بدون وجود آن استفاده از این ویژگی‌ها غیر ممکن است. از آنجایی که افزونه‌ها برنامه‌های موجود را گسترش می‌دهند، فقط می‌توانند همراه با برنامه میزبان استفاده شوند و به تنهایی قابل استفاده نیستند.

پلاگین‌ها با استفاده از API پیاده‌سازی می‌شوند و API از کتابخانه‌هایی برای استاندارد‌سازی انتقال داده‌ها بین قسمتهای مختلف یک برنامه استفاده می‌کند. به عبارت بهتر می‌توان گفت که هنگام نصب افزونه توابع جدید به برنامه میزبان افزوده می‌شود و پلاگین نصب شده از عناصر خاص برنامه اصلی یا برنامه میزبان بدون ایجاد تغییر در سورس کد آن، استفاده می‌کند و اگر زمانی نیاز به حذف یک افزونه باشد هیچگونه مشکلی در برنامه اصلی به وجود نخواهد آمد و هنگام حذف فقط ویژگی پلاگین حذف شده از برنامه اصلی پاک خواهد شد.

مسائل امنیتی مربوط به پلاگین‌ها

پلاگین ها همیشه دارای خطرات و مشکلات امنیتی‌اند‌، چرا که دروازه ورود خوبی برای حمله هکرها هستند. هکر‌ها و یا مهاجمان به منظور گسترش کد مخرب و دستیابی غیرمجاز به وبسایت‌ها به طور گسترده از افزونه‌ها به ویژه افزونه های مرورگرها سواستفاده میکنند.

دلایل بسیار زیادی برای این کار وجود دارد از جمله آنها می‌توان به این مورد اشاره داشت که افزونه‌های محبوب اغلب توسط میلیون‌ها کاربر استفاده می‌شوند و اگر یک هکر موفق به استفاده از یک باگ امنیتی شود، به طور بالقوه می‌تواند به تعداد زیادی از قربانیان آسیب برساند.

مسئله دیگری که وجود دارد این است که بسیاری از افزونه‌ها توسط برنامه‌نویسان مختلف نوشته شده‌اند و به عنوان یک کاربر تشخیص این که کد واقعا حرفه ای است و دارای باگ نیست امری تقریبا دشوار است.به همین دلایل مهم است که

• پلاگین‌ها را با دقت انتخاب کنید
• به جای نصب اولین پلاگین که دارای ویژگی‌های جالب است، از افزونه‌هایی با منابع معتبر استفاده کنید
• پلاگین‌هایی که نصب کرده‌اید ولی فعال نمی‌شوند را حذف کنید چرا که می‌توانند تهدید امنیتی به حساب بیایند
• آخرین و مهمترین نکته در ارتباط با پلاگین‌ها این است که همیشه از آخرین ورژن پلاگین مدنظر خود استفاده کنید و افزونه‌های خود را بروز نگه دارید.

انواع مختلف افزونه ها

• پلاگین‌های مرورگرهای وب

  از میان تمامی برنامه‌هایی که بر مبنای پلاگین و یا به عبارتی پلاگین بیس نوشته شدهاند، مرورگرهای وب پیشتازان این عرصه هستند و برای تمامی نیازهایی که مرورگر به تنهایی قادر به پاسخ گویی به آن نیست پلاگین‌هایی نوشته‌ شده است. در شرکت یا سازمان هر یک از مرورگرهای اینترنتی پلاگین‌های لازم توسعه داده می‌شوند که بیشتر این اکستنشن‌ها برای نمایش محتواهایی صوتی، ویدیویی، بازی‌های آنلاین و … هستند. نکته قابل تامل این که حتما پلاگین‌ها مرورگر خود را از سایت مرجع آن دانلود و نصب نمایید.

• پلاگین‌های صوتی یا شنیداری

  پلاگین‌های صوتی در استودیو‌های ضبط دیجیتال برای ایجاد جلوه‌های صوتی خاص یا شبیه‌سازی آلات موسیقی استفاده می‌شوند. درحالی که استودیو‌های ضبط سنتی برای ایجاد جلوه‌های صدایی ویژه خود مجبور به خرید ابزار و یا تجهیزات واقعی هستند، در استودیوهای دیجیتال به سادگی و با نصب یک پلاگین در محیط نرم‌افزار، این امر امکانپذیر است.

• پلاگین‌های گرافیکی

  گرافیست‌هایی که با برنامه‌های گرافیکی و ادیت تصاویر مانند فتوشاپ و …کار می‌کنند برای آن که امکانات و جلوههای ویژه و پیشرفته را به کارهای خود بیافزایند از پلاگین‌های مخصوص این برنامه‌های اصلی استفاده می‌کنند.

• پلاگین‌های ویدیویی

  افزونه‌های ویدیویی به طور خاص در برنامه‌های پخش کننده رسانه استفاده می‌شوند و پخش کننده‌های فیلم یا ویدیو را قادر به پخش فایل‌هایی با فرمت‌های مختلف می‌کنند.

• پلاگین‌های اجتماعی

  این پلاگین‌ها در وبسایت‌ها قرار می‌گیرند و ارتباط بین وبسایت با شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر، و … را برقرار می‌کنند. با کمک این افزونه‌ها می‌توان امکاناتی چون لایک، کامنت و اشتراک‌گذاری و… را به وبسایت اضافه کرد.

• پلاگین‌های ایمیلی

  افزونه‌های ایمیلی بیشتر برای رمزگذاری ایمیل‌ها، استفاده از توابع ردیابی و الگوهای از پیش طراحی شده در سرویس‌های گیرنده ایمیل استفاده می‌شود.

• پلاگین‌های محیط‌های توسعه یکپارچه یا IDE

  برای افزودن قابلیت های مختلف به IDE‌ها میتوان از افزونه‌های مختلفی که برای آنها طراحی و توسعه داده شده است استفاده نمود. به عنوان مثال برای افزودن یک زبان برنامه نویسی جدید به یک IDE می‌توان افزونه آن را بر روی برنامه میزبان نصب نمود و از امکانات آن بهره برد. برخی از IDE‌ها مانند ویژوال استودیو با کمک افزونههای مختلفی حتی می‌توانند با برنامه دیگر ادغام شوند.

• پلاگین‌های سیستم‌های مدیریت محتوا یا CMS

  سیستم‌های مدیریت محتوا به دلیل وجود افزونه‌های بسیاری که برای کاربرد‌های مختلف دارد، بسیار معروف و محبوب شده است. تقریبا برای هر عملکرد قابل تصوری یک پلاگین اختصاصی وجود دارد.

پلاگین وردپرس چیست؟

قبل از پاسخ به این سوال که پلاگین وردپرس چیست بهتر است کمی با خود وردپرس و کارکرد آن آشنا شویم.

وردپرس یکی از محبوب‌ترین سیستم‌های مدیریت محتوا است که به راحتی و در کمترین زمان امکان طراحی و توسعه یک وبسایت فوق العاده قوی و کاربرپسند را فراهم می‌کند.

10 نمونه از بهترین سایت های ایرانی ساخته شده با وردپرس

هسته اصلی وردپرس که به زبان PHP نوشته شده است بسیار ساده و ابتدایی است و با استفاده از دو قابلیت عالی به نام قالب و افزونه می‌توان سایت‌های فوق پیشرفته و زیبا را طراحی نمود.

تفاوت‌هایی میان قالب و افزونه‌های یک سایت وردپرسی وجود دارد که از جمله آن می‌توان به این اشاره نمود که قالب‌ها یا تم‌ها باعث ایجاد تغییرات اساسی و کلی در سایت می‌شود و تمامی جلوه‌های بصری سایت را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بدون قالب سایت شما قابل استفاده نیست. بر روی هر سایت وردپرسی تنها یک قالب می‌تواند فعال باشد

اما افزونه‌های وردپرس به عنوان مکمل‌های یک سایت وردپرسی هستند که هر نوع قابلیتی که می‌توان برای یک سایت متصور شد را فراهم می‌کنند همانطور که در ابتدای مقاله توضیح دادیم افزونه‌ها و یا پلاگین‌ها یک جز الحاقی کوچکی هستند که به برنامه میزبان متصل شده و بدون تغییر در هسته اصلی برنامه قابلیت‌ها و امکانات کاربردی، پیشرفته و متنوعی را به سایت اضافه می‌کنند.

پلاگین‌های وردپرسی به دو صورت رایگان و غیررایگان در اختیار عموم قرار دارند که هر یک از این‌ها دارای ویژگی‌ها و امکانات خاص خود هستند.

پلاگین‌هایی که در مخزن وردپرس قرار دارند همگی رایگان هستند و بسیاری از نیاز‌های کاربران را رفع می‌کنند. این پلاگین‌ها توسط توسعه دهندگان وردپرس برنامه نویسی شده و در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.

اگر زمانی نیاز به قابلیت‌های پیشرفته‌تری در سایت خود داشته باشید می‌توانید با پرداخت هزینه از امکانات پیشرفته‌تر و پشتیبانی‌های بهتر پلاگین‌های پریمیوم که توسط شرکت سازنده آن پلاگین ارائه می‌شود استفاده کنید.

کاربرد افزونه‌های وردپرسی

پلاگین‌های وردپرسی پس از نصب، در پیشخوان وردپرس ظاهر خواهند شد و امکانات زیاد و متنوعی را با توجه کارکردشان در اختیار سایت قرار می‌دهند و امکان ساخت هر نوع وبسایتی را به کمک وردپرس فراهم می‌کنند.

این پلاگین‌ها قابلیت‌های کوچک و بزرگ بسیاری را به سایت‌ها می‌افزایند. از قابلیت‌های کوچک مانند افزودن یک اسلایدر ساده تا قابلیت‌های بزرگ مثل ایجاد یک فروشگاه کامل در سایت…

به عنوان مثال با نصب افزونه ووکامرس به راحتی و با چند کلیک ساده و بدون نیاز به پرداخت هزینه فروشگاه وبسایت با قابلیت‌های فوق العادهای چون سیستم قیمت‌گذاری و مالیات، انبارداری، ارسال و … ایجاد می‌شود.

همچنین با استفاده از پلاگین‌های جانبی ووکامرس می‌توان سایت را به فروشگاهی پیشرفته تر از چیزی که وجود دارد تبدیل نمود.

در صورتی که اگر سایت کد نویسی شده باشد، و امکان افزودن پلاگین در سایت وجود نداشته باشد، برای داشتن کوچکترین و سادهترین قابلیتها نیاز به برنامه نویسی وجود دارد که این خود مستلزم صرف زمان و هزینه بسیار زیادی است.

افزونه‌های وردپرسی چگونه ساخته می‌شوند؟

پلاگین‌های وردپرسی توسط برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان وب و یا هر فردی که به زبان برنامه‌نویسی PHP و پایگاه داده MySQL مسلط باشد و با توابع و هسته اصلی وردپرس آشنایی کافی داشته باشد طراحی و توسعه داده می‌شود و به صورت رایگان و یا پریمیوم در اختیار عموم قرار میگیرد.

هر آنچه که درباره پلاگین وردپرسی باید بدانید

تاثیر تعداد پلاگین‌های نصب شده بر عملکرد سایت

در ارتباط با پلاگین‌های وردپرس و این که چگونه سرعت و عملکرد و امنیت سایت را تحت تاثیر قرار می‌دهند. شایعات و تصورات غلط بسیار زیادی وجود دارد.

مسئله اصلی‌ای که کمتر به آن توجه می‌شود این است که مشکل تعداد پلاگین‌های نصب شده نیست بلکه مشکل کیفیت پلاگین‌هاست.

شما می‌توانید ده‌ها افزونه خوب وردپرسی را بدون هیچ مشکلی در وبسایت خود اجرا کنید، اما با افزودن یک پلاگین با کدضعیف و مشکل دار ممکن است به سرعت و امنیت سایت خود آسیب برسانید.

امکان تداخل پلاگین‌ها

قبلا هم توضیح دادیم که پلاگین‌‌ها قطعه کدهای کوچک و جانبی هستند که به برنامه اصلی اضافه می‌شوند و با نصب آنها در بعضی موارد احتمال بروز مشکلاتی در سایت وجود دارد. این مشکلات اغلب به دلیل تداخل دو پلاگین با یکدیگر و یا عدم سازگاری قالب و پلاگین نصب شده است

برای جلوگیری از این قیبل مشکلات بایستی دقت داشته باشید که

• پلاگین‌های مشابه برای یک کاربرد مشخص به طور همزمان در سایت فعال نباشند
• پلاگین نصب شده با قالب فعال سایت و ورژن وردپرس شما سازگاری داشته باشد.

در غیر این صورت پس از نصب پلاگین احتمالا عملکرد قالب سایت دچار مشکل و درهم ریختگی شده ویا کلا سایت با یک صفحه سفید مواجه خواهد شد و مشکلاتی از این دست ممکن است پیش بیاید.

در این شرایط بهتر است که منشا خطا که احتمالا یکی از پلاگین‌ها است را یافته و آن را غیر فعال و یا حذف کنید.

مسئله پلاگین‌های به روز نشده

گاهی هنگام نصب یک پلاگین ممکن است با هشداری مواجه شوید که بیانگر پیغام ” این پلاگین برای ورژن وردپرس شما تست نشده است” ، در این صورت شما اجازه نصب و فعال سازی پلاگین مورد‌نظر را دارید اما بهتر است در این باره نکاتی را مد‌نظر قرار دهید.

از آنجایی که بسیاری از این پلاگین‌ها رایگان هستند و برای دانلود و نصب آن‌ها هیچ گونه هزینه‌ای پرداخت نمی‌شود نویسندگان آنها تمایل کمتری برای بروزرسانی و تست آن‌ها با ورژن‌های جدید وردپرس را دارند و این به معنای آن نیست که این پلاگین‌ها دارای مشکل هستند و نباید از آنها استفاده کرد.

اما از طرف دیگر اگر افزونه ای که میخواهید نصب کنید یک الی دو سال از آخرین آپدیت آن گذشته است این بدان معناست که به احتمال قوی این افزونه کنار گذاشته ‌شده‌ است و در این صورت بهتر است که آن را نصب نکنید و به دنبال افزونه‌های مشابه و جدید باشید.

احتمال هک شدن سایت به خاطر وجود افزونه‌ها

همانطور که پیش‌تر توضیح دادیم پلاگین‌ها دروازه ورود خوبی برای هکرها هستند،اما این مسئله زمانی امکان‌پذیر است که به نکات امنیتی در ارتباط با نصب پلاگین‌ها توجهی نشود
پلاگین‌های نامعتبر که عموما رایگان هم هستند می‌تواند باعث بروز مشکلات امنیتی در وبسایت شوند.

پس پیش از نصب پلاگین مورد نظر بایستی از ایمن بودن آن اطمینان حاصل کنید به این صورت که حتما

• همیشه از مخزن وردپرس پلاگین رایگان مدنظر خود را دانلود کنید،
• به آخرین بروزرسانی آن توجه داشته باشید،
• نظرات دیگر کاربران و امتیازاتی که به پلاگین داده‌اند را مورد‌ توجه قرار دهید.

در این صورت شما دروازه ورود هکرها و هرگونه مشکل امنیتی را که از طریق پلاگین‌ها ممکن است پیش بیاید را بسته اید و به راحتی می‌توانید از قابلیتهای عالی افزونهها نهایت استفاده را ببرید.

استفاده از افزونه‌های رایگان یا پریمیوم

بهترین حالت استفاده از پلاگین‌های وردپرس استفاده ترکیبی از هر دو حالت رایگان و پریمیوم آن بر حسب نیاز است.

افزونه‌های رایگان بسیار زیادی در مخزن وردپرس وجود دارد که به احتمال قوی تمامی نیاز شما را در زمینه مدنظرتان برآورده خواهد کرد و نیازی به پرداخت هزینه برای خرید پلاگین نیست

اما به خاطر داشته باشید که افزونه‌های رایگان بدون ضمانت و یا پشتیبانی ارائه می‌شوند و نویسنده پلاگین هر زمان که بخواهد توسعه و آپدیت پلاگین را متوقف خواهد کرد.

پس اگر فکر می‌کنید برای یک قابلیت خاص نیاز به پشتیبانی و بروزرسانی منظم دارید بهنر است که از افزونه‌های پریمیوم و غیررایگان در این زمینه استفاده کنید.

سخن پایانی…

در این مقاله کوتاه سعی کردیم تا شما را با افزونه‌ها و کاربرد آنها آشنا کنیم و در ارتباط با افزونه‌ها وردپرسی اطلاعات خوب و مفیدی را در اختیارتان قرار بدهیم در مقالات بعدی در ارتباط با افزونه‌های پرکاربردی که هر سایت وردپرسی باید داشته باشد صحبت خواهیم کرد…

امیدواریم که موفق به ارائه اطلاعات جامع و کامل در ارتباط با افزونهها شده باشیم شده باشیم

در صورتی که سوال یا نظری در ارتباط با پلاگین‌ها و کاربرد آنها دارید خوشحال می‌شویم با ما در میان بگذارید.

در قسمت کامنت‌ها نظرات خود را با ما و دیگر همراهان دگردیسی به اشتراک بگذارید.